მას
შემდეგ, რაც პაციენტი სამედიცინო დაწესებულებაში გაივლის პროცედურას (ჩაიტარებს გამოკვლევებს
ან/და ექნება ექიმთან ვიზიტი და ა.შ.), მის შესახებ სამედიცინო ჩანაწერების შეგროვება
იწყება. ეს სამედიცინო ჩანაწერი შეიძლება მოიცავდეს როგორც პაციენტის საიდენტიფიკაციო
და საკონტაქტო მონაცემებს, ასევე ინფორმაციას მის მიერ გადატანილი თუ ქრონიკული დაავადებების,
მისი სისხლის ჯგუფის, ალერგიულობის, სისხლის ან/და ულტრაბგერითი თუ სხვა გამოკვლევების
შესახებ ინფორმაციას. მოქალაქის სამედიცინო ისტორია კლინიკაში შეიძლება ინახებოდეს
როგორც მატერიალურად, ასევე ელექტრონულად. ძირითად შემთხვევაში, ელექტრონული სამედიცინო
ისტორიის მოძიება ხდება როგორც პაციენტის სახელითა და გვარით, ასევე ექიმის პირადი
გვერდიდან. პაციენტის სამედიცინო და სხვა პერსონალურ მონაცემებზე წვდომა აქვს სამედიცინო
დაწესებულებასა და მის უფლებამოსილ თანამშრომლებს. პირმა, რომელმაც საამსახურეობრივი
მოვალეობის შესრულებისას შეიტყო მოქალაქის პირადი და/ან ჯანმრთელობის შესახებ ინფორმაცია,
არ უნდა გათქვას იგი არათუ საექიმო საქმიანობის განხორციელებისას, არამედ მისი შეწყვეტის
შემდეგაც. ასევე, ამ მონაცემების გათქმა მას ეკრძალება არა მხოლოდ პაციენტის სიცოცხლეში,
არამედ მისი გარდაცვალების შემდეგაც.
პაციენტის
სამედიცინო და პერსონალური მონაცემები (სამედიცინო დიაგნოზი თუ მკურნალობის პროცედურები,
საიდენტიფიკაციო მონაცემები) შეიძლება გამჟღავნდეს მხოლოდ მას შემდეგ, რაც სამედიცინო
დაწესებულების წარმომადგენელს ექნება პაციენტის თანხმობა.
თუმცა არსებობს გამონაკლისებიც, როდესაც ექიმს აქვს უფლება, გაამჟღავნოს პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობისა და პირადი ცხოვრების შესახებ კონფიდენციალური ინფორმაცია. მაგალითად: ა) თუ კანონმდებლობით გათვალისწინებულია პაციენტის პირადი ინფორმაციის გამჟღავნება; ბ) თუ ინფორმაციის დამალვა საფრთხეს უქმნის სხვა ადამიანების ჯანმრთელობას/სიცოცხლეს; გ) თუ ექიმს აქვს დასაბუთებული ეჭვი, რომ პაციენტს აქვს სავალდებულო აღრიცხვას დაქვემდებარებული დაავადება; დ) თუ ექიმი ინფორმაციას აწვდის სამედიცინო მომსახურების მონაწილე სხვა პერსონალს; ე) თუ ინფორმაციის გამჟღავნებას მოითხოვს სამართალდამცავი ორგანო ან მისი გამჟღავნება საჭიროა სასამართლო–სამედიცინო ექსპერტიზისათვის; ვ) პაციენტის სამედიცინო მდგომარეობის შესახებ ინფორმაცია მიეწოდება სახელმწიფო ორგანოებს პაციენტების უფლებებისა და ინტერესების შესაბამისად, თუ იგი უკავშირდება ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის ფაქტს და არსებობს განმეორების საშიშროება; ზ) მაშინ, როცა ინფორმაცია პაციენტის თანხმობით მიეწოდება სახელმწიფო ორგანოებს იმისთვის, რომ პაციენტმა მიიღოს სოციალური შეღავათები; თ) თუ სასწავლო–სამეცნიერო მიზნით ინფორმაციის გამოყენებისას მონაცემები ისეა წარმოდგენილი, რომ შეუძლებელია პიროვნების იდენტიფიცირება; ი) ასევე, პაციენტის პირადი და ოჯახური ცხოვრების შესახებ ინფორმაცია შეიძლება გავრცელდეს, თუკი იგი უკავშირდება დაავადების პრევენციას.
ასევე,
პაციენტის პერსონალური მონაცემები უნდა დამუშავდეს (იგულისხმება: შეგროვება, ჩაწერა,
ფოტოზე აღბეჭდვა, შენახვა, გამოყენება და სხვა მსგავსი მოქმედებანი) რამდენიმე შემთხვევაში.
მაგალითად, შრომითი ურთიერთობის სპეციფიკიდან გამომდინარე (თუ პირს აქვს ასთმა და სურს
მყვინთავის პოზიციის დაკავება, დამსაქმებელს აქვს უფლება, მიიღოს კანდიდატის ჯანმრთელობის
შესახებ ინფორმაცია) ან თუ საფრთხე ემუქრება პაციენტის ან მესამე პირების ჯანმრთელობას
ან/და ჯანდაცვის სისტემის გამართულად ფუნქციონირებას.
რაც
შეეხება პაციენტთა სამედიცინო და პერსონალური მონაცემების ისტორიის არქივს, აქ ხვდება
წარმოებადამთავრებული სამედიცინო დოკუმენტაცია. არქივში შენახული დოკუმენტაცია კი 15
წლის შემდეგ გადაეცემა კომისიას, რომელიც არჩევს სამეცნიერო და პრაქტიკული გამოყენების
მხრივ ყველაზე ღირებულ მასალას, დანარჩენს კი მაკულატურას გადასცემენ.
ნინო ბერიძე